Эд

Ургамалын граунд эдийнсклеренхима эслэгийн (sclerenchyma fibers) хөндлөн огтлол

Гематоксилин ба эозиноорбудагдсан, хүний уушигний эд, микроскопоор.

Биологид эд нь эс ба эрхтэн хоёрын дундах үүрэн зохион байгуулалттай нэгж. Эд нь ижил төрлийн эсүүдээс тогтох, тодорхой биологийн үүргийг гүйцэтгэдэг нийлмэл зүйл. Эрхтэн нь олон төрлийн үүрэгтэй эдүүдээс тогтох мөн нийлмэл зүйл юм.

Эдийг судалдаг ухааныг гистолог, өвчлөлтэй нь хамт судалдагийг гистопатолог гэж нэрлэдэг.

Амьтны эдүүд

Дөрвөн үндсэн төрөлд бүлгэлдэг: холбогч эд, булчингийн эд, мэдрэлийн эд ба эпитэл. Олон эд нийлэн эрхтэн ба биеийн бүтэцийг бий болгоно. Ерөнхийдөө амьтадыг дөрвөн төрлийн эдээс тогтоно гэж үзэж болох боловч, тухайн организмаас хамаарч эдүүдийн үүсэл гарал ялгаатай байж болно. Жишээ нь, амьтны төрөл зүйлээс хамаарч тодорхой нэг эдийг бүрдүүлэгч эсүүдийн үүсэл гарал ялгаатай байдаг.

Холбогч эдүүд

Холбогч эдүүд утаслаг (fibrous) эдүүд юм. Тэд, эсийн гаднах матрикс гэж нэрлэгдэх, амьд бус материалаар хоорондоо тусгаарлагдах эсүүдээс тогтоно. Энэ матрикс нь шингэн эсвэл хатуу байж болдог. Жишээ нь, цус плазм матрикстай бол, яс хатуу матрикстай байдаг. Холбогч эдүүд нь эрхтэнд хэлбэрийг нь олгож, тэдгээрийг зохих байранд нь барьж байдаг. Цус,яс, шүрмэс, үеийн зөөлөн эд, өөхний ба ареол (сийрэг) эдүүд бүгд холбогч эдүүд юм.

Булчингийн эд]

Мэдрэлийн эд

Эпитэлийн эд

Ургамалын эдүүд

Маалингын ишний төрөл бүрийн эдээс тогтох үеүүдийн хөндлөн огтлол:
1. Pith,
2. Protoxylem,
3. Xylem I,
4. Phloem I,
5. Sclerenchyma (bast fibre),
6. Cortex,
7. Epidermis

Ургамалын эдүүдийг ерөнхийд нь гурван эдийн системд хуваадаг: эпидермис, граунд эд ба судаслаг эд.

Ургамалын эдүүдийг зарим тохиолдолд дараах хоёр булэгт хуваадаг:

1. Meristematic эд